«Όχι, δεν θα μπορέσω». Η λέξη «όχι» αποτελεί για πολλούς ανθρώπους μία από τις δυσκολότερες λέξεις που θα χρειαστεί να αρθρώσουν. Ειδικά όταν η εν λόγω δήλωση άρνησης βρίσκει ως αποδέκτες κοντινά και συχνά αγαπημένα πρόσωπα. Πίσω από τη δυσκολία των ανθρώπων να πουν «όχι», τις περισσότερες φορές κρύβεται ο φόβος ότι θα απογοητεύσουν τους άλλους, θα γίνουν δυσάρεστοι ή μη αποδεκτοί ή -ακόμη χειρότερα- ότι το «όχι» αυτό θα κλονίσει τη σχέση, σηματοδοτώντας την αποστασιοποίηση ή και το τέλος. Για τον λόγο αυτό, δεν είναι λίγοι εκείνοι που προτιμούν να απαντούν με «ναι» ακόμη και στις περιπτώσεις που στην πραγματικότητα θα ήθελαν να χρησιμοποιήσουν το «όχι».
Είναι αλήθεια ότι οι θετικές απαντήσεις είναι πάντοτε ευχάριστες. Εμπεριέχουν τη συναίνεση και την αλληλεπίδραση. Παρόλα αυτά, πόσο βάσιμη είναι η πεποίθηση ότι για να γίνουμε αρεστοί πρέπει να λέμε σε όλα «ναι»; Επιπλέον, είναι σημαντικό να είμαστε αρεστοί στους άλλους ή ειλικρινείς με τον εαυτό μας και εναρμονισμένοι με τις επιθυμίες μας;
Η σημασία του να βάζουμε όρια
Για αρχή, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να «διαλύσουμε» μια λανθασμένη αντίληψη· η άρνηση είναι μια ειλικρινής και γόνιμη απάντηση που δεν συνεπάγεται την απόρριψη. Όσο εύκολα λέμε «ναι», ανταλλάσσουμε πληροφορίες, μοιραζόμαστε εμπειρίες και εκφράζουμε συναισθήματα, άλλο τόσο εύκολα θα πρέπει να λέμε και το «όχι».
Με απλά λόγια, το γεγονός ότι αρνούμαστε κάτι δεν σημαίνει ότι απορρίπτουμε τον φίλο/η, τον συγγενή ή τον γνωστό. Σημαίνει απλά ότι νιώθουμε οικεία και όμορφα να εκφράσουμε τη γνώμη μας, χωρίς να χρειαστεί να απολογηθούμε ή να ψάξουμε για δικαιολογίες. Εκτός αυτού, κάθε «όχι» που λέμε δίνει στους ανθρώπους μας τη δυνατότητα να μας γνωρίσουν καλύτερα, να μας κατανοήσουν και να μας επιλέξουν για αυτό που είμαστε. Κανένας -όσο κοντινός μας άνθρωπος και αν είναι- δεν είναι υποχρεωμένος να μαντεύει αυτό που σκεφτόμαστε, τη διάθεση που έχουμε, τα σχέδια, τα θέλω ή τις προσδοκίες μας. Είναι δική μας ευθύνη να επικοινωνήσουμε τα θέλω μας, με ηρεμία και -κυρίως- χωρίς ενοχές.
Το να μάθουμε να λέμε «όχι» και να βάζουμε τα όριά μας είναι μια μεγάλη κατάκτηση, που θα μας βοηθήσει να ισορροπήσουμε τη ζωή μας και να ξεπεράσουμε το άγχος. Εκτός αυτού, θα μας «γλυτώσει» από άβολες καταστάσεις και θα ενεργοποιήσει τη δυνατότητα να πούμε «ναι» σε άλλα πράγματα ή άτομα με τα οποία αισθανόμαστε πιο συντονισμένοι εκείνη τη στιγμή. Κάθε «όχι» που λέγεται συνειδητά και υπεύθυνα, μπορεί να σημαίνει ένα πιθανό «ναι» σε κάτι άλλο.
Πώς να λέμε «όχι»
Μπορεί το «ναι» τις περισσότερες φορές να εκτιμάται κοινωνικά, ωστόσο πρέπει πάνω από όλα να μάθουμε να σεβόμαστε τα δικά μας όρια μας και να λέμε «όχι», για να προστατεύσουμε τη συναισθηματική μας ευεξία.
Είναι σημαντικό να είμαστε ξεκάθαροι σχετικά με το τι θέλουμε να επικοινωνήσουμε. Δεν υπάρχει τίποτα που να απαγορεύεται στην επικοινωνία, είτε θετικό είτε αρνητικό. Όλα μπορούν να ειπωθούν με σεβασμό. Η άρνηση, λοιπόν, είναι καλό να εκφράζεται με ευγένεια, αποφασιστικότητα και επιχειρήματα. Δεν χρειάζονται υπεκφυγές, δικαιολογίες ή διστακτικότητα. Εκφράζουμε ανοιχτά και ήρεμα το «όχι» και, εάν είναι δυνατόν, κάνουμε εμείς μια εναλλακτική πρόταση, δείχνοντας έτσι ότι το γεγονός πως αδυνατούμε να ανταποκριθούμε σε μια συγκεκριμένη πρόσκληση δεν σημαίνει ότι απαξιώνουμε τον άνθρωπο με τον οποίο συνδιαλεγόμαστε.
Έχει ιδιαίτερη σημασία να σεβόμαστε τους ανθρώπους μας, να κάνουμε υποχωρήσεις και συμβιβασμούς για τις σχέσεις μας, όμως είναι σημαντικό να αφήνουμε χώρο και χρόνο, για να ακούμε τον εαυτό μας και να σεβόμαστε τα θέλω μας. Είναι όμορφο να φροντίζουμε και να αφιερώνουμε χρόνο στο να ικανοποιούμε τους άλλους. Είναι, όμως, ακόμη πιο όμορφο να φροντίζουμε τον εαυτό μας. Ας δεσμευτούμε, λοιπόν, με αυτά που μας κάνουν ευτυχισμένους!
Greek 
English 